O NBP w Polsce
Bank Polski rozpoczął swoją działalność na mocy ustawy o naprawie Skarbu Państwa i reformy walutowej z dnia 11 stycznia 1924 roku. Funkcjonował do okres między dwiema wielkimi wojnami zaś w 1945 roku powstał Narodowy Bank Polski czyli Centralny Bank RP. Pozostał pod nadzorem Skarbu Państwa. W pierwotnym założeniu miał działać jako bank emisyjny, który nie będzie pośredniczył i angażował się w bezpośrednio finansowanie podmiotów gospodarczych. Jednak jego funkcja została zmieniona i przeobraził się w główny organ emitujący pieniądz oraz świadczący kredyty. Wraz z końcem komunizmu w Polsce powrócono do początkowej jego roli jako bank centralny, który odpowiada za wartość pieniądze w naszym kraju. Zmiany konstytucyjne z 1997 roku dały mu niezależność od innych organów państwowych. Jednocześnie powołano Radę Polityki Pieniężnej oraz Komisję Nadzoru Bankowego.
Funkcje Narodowego Banku Polskiego
Bank centralny sprawuje funkcje banku emisyjnego posiadając uprawnienia do emisji pieniądza oraz braniu odpowiedzialności za jego należyte zabezpieczenie.
- obsługa Skarbu Państwa
- prowadzenie rachunku jego budżetu oraz innych instytucji pozabudżetowych, jak ZUS czy KRUS
- świadczenie pożyczek względem państwa drogą zakupu papierów wartościowych
- realizowanie polityki pieniężnej
- gromadzenie rezerw walutowych kraju
- zarządzanie wszelkimi rezerwami dewizowymi
Organy NBP
1. Prezes – powoływany przez sejm na 6-cio letnią kadencję, maksymalnie na dwie kadencje. Jest osobą przewodniczącą Radzie Polityki Pieniężnej oraz Zarządowi NBP. ponadto reprezentuje on NBP na zewnątrz.
2. Rada Polityki Pieniężnej – to organ kolegialny w skład którego wchodzi prezes NBP i 9-ciu członków. Jego główne zadania to miedzy innymi ustalanie założeń polityki pieniężnej i składanie w ręce sejmu raportów z wykonanych już założeń, ustalanie wysokości stóp procentowych oraz wysokości rezerwy wymaganych dla banków. Obowiązkiem polityki pieniężnej jest utrzymanie stabilności cen w państwie.
3. Zarząd NBP – to organ kierujący działalnością Banku Centralnego, składa się z prezesa NBP i 6-ciu członków. Zajmuje się między innymi realizowaniem wszelkich zadań dotyczących polityki kursowej, oceną obiegu pieniędzy i rozliczeń, oceną funkcjonowania systemu bankowego oraz nadzorowaniem operacji otwartego rynku.